ازدواج با چه کسانی ممنوع است؟

ازدواج یکی از مهمترین امور خانواده است که قانون گذار برای تنظیم و مدیریت آن قواعد حقوقی خاصی را پیش بینی کرده است که تمامی افراد جامعه باید از آن ها تبعیت کنند. یکی از قواعد، ممنوعیت ازدواج با برخی اشخاص است که توسط قانون گذار معین شده و رعایت آن ها الزامی است. عدم رعایت این امر می تواند منجر به برخی آثار و تبعات حقوقی برای طرفین شود که می تواند حتی زندگی خانوادگی آن ها را تحت تاثیر قرار دهد.

در این مقاله از گروه وکلای خانواده تلاش شده است تا با موارد ممنوعیت ازدواج آشنا شده و از این طریق به طور کامل بدانید ازدواج با چه کسانی ممنوع است و در مورد مقابل، ازدواج با چه کسانی مجاز شمرده می شود. برای آشنایی با صفر تا صد موارد ممنوعیت ازدواج با برخی اشخاص و دیگر نکات حقوقی مربوط به این ترتیب قاعده، کافی است این مقاله را مطالعه کند.

ممنوعیت ازدواج با برخی اشخاص به چه معناست؟

هر یک از نظام های حقوقی در سراسر جهان برای امور خانواده از جمله ازدواج و طلاق قواعد و مقرراتی در نظر می گیرند تا بر اساس منافع و ارزش های خود این امور را مدیریت کرده و به آن نظم ببخشند. در نظام حقوقی ایران هم که تا حد زیادی الهام گرفته از قواعد شرعی و احکام فقه اسلامی است، امور مربوط به ازدواج از جمله اینکه ازدواج با چه کسانی ممنوع است یا ازدواج با چه کسانی مجاز دانسته می شود، در قالب قواعد و قوانین خاصی بیان شده اند که لازم است هر یک از افرادی که درگیر این امور می شوند حتما با کمک وکیل یا مشاوره حقوقی خانواده به طور کامل به آن ها آشنا شوند.

همانطور که گفته شد، بر اساس قانون اگر فرد بخواهد با شخصی ازدواج کند باید بداند ازدواج با چه کسانی ممنوع است و بر اساس این امر تنها با فردی که مجاز به ازدواج با او است ازدواج کند. بنابراین ممنوعیت ازدواج با برخی اشخاص به معنای این است که فرد نمی تواند با برخی افراد یه در برخی شرایط ویژه ای که قانون آن ها را شرح داده است، اقدام به ازدواج کند.

بیشتر بخوانید: اعسار از پرداخت مهریه چیست و نحوه درخواست آن به چه صورت است

در غیر این صورت، این ازدواج آثار یک ازدواج صحیح را نخواهد داشت که در ادامه درمورد آن توضیحات بیشتری می دهیم. همچنین موارد ممنوعیت ازدواج با برخی اشخاص بر اساس حقوق خانواده در ابران، متعدد هستند و هر کدام دلایل خاص خود را دارند که در این مقاله به طور مفصل به هر کدام از این موارد نیز می پردازیم.

ازدواج با چه کسانی ممنوع است؟

در قسمت قبل توضیح داده شد که ازدواج با برخی اشخاص بر اساس قوانین خانواده ممنوع اعلام شده و این به این معنا است که افراد نمی توانند در چنین حالتی اقدام به ازدواج نمایند. در این قسمت موارد ممنوعیت ازدواج با برخی اشخاص را برای شما عزیزان توضیح می دهیم که شامل موارد زیر می شود:

بیشتر بخوانید: تمکین چیست و بررسی تاثیر آن بر روی مهریه و نفقه زوجه

• خویشاوندان نسبی: منظور از خویشاوندان نسبی افرادی است که به علت نسب خونی با آن خویشاوند هستیم. در برخی از موارد نمی توان با این خویشاوندان ازدواج نمود و در واقع ازدواج با آنان از موارد ممنوعیت ازدواج به شمار می آید. برای مثال ازدواج با مادر، خواهر، خاله، عمه برای مردان و به همین ترتیب هم ازدواج با پدر، برادر، دایی و عمو به دلیل نسبت خونی و محرمیتی که با قرد دارند برای زنان ممنوع است. اما ازدواج با دختر عمو، دختر دایی، پسر عمه، پسر دایی و …. ممنوع نیست به دلیل اینکه هرچند این افراد هم با شخص نسبت خونی دارند اما نامحرم محسوب می شوند و به همین دلیل می توان با آن ها ازدواج کرد.

نکته مهم در ارتباط با این مورد از ممنوعیت ازدواج این است که اگر خویشاوندی از نوع رضاعی باشد هم ممنوعیت ازدواج وجود دارند. منظور از خویشاوندی رضاعی، نسبتی است که از طریق خوردن شیر یک زن در دوران شیرخوارگی تحت شرایط ویژه ای ایجاد می شود. برای مثال اگر یک پسر در دوران شیرخوارگی از شیر یک زن برای چند دفعه تغذیه کرده باشد، در حکم پسر آن زن دانسته می شود و برای مثال دیگر نمی تواند با آن زن و دختر او ازدواج کند.

• خویشاوندان سببی: منظور از خویشاوندی سببی، نوعی از خویشاوندی است که به سبب ازدواج ایجاد می شود و افرادی را به یکدیگر محرم می کند که در نتیجه آن دیگر نمی توان با این افراد ازدواج کرد. برای مثال زمانی که مردی با یک زن ازدواج می کند، دیگر نمی تواند با مادر زن خود ازدواج کند. همچنین اگر آن زن از ازدواج قبلی خود دختری داشته باشد، آن دختر در حکم دختر خود آن مرد می شود و با آن دختر هم نمی تواند ازدواج کند.
• ازدواج با دو خواهر به صورت هم زمان: بر اساس قواعد شرعی و قانونی، ازدواج یک مرد با دو خواهر به صورت هم زمان امکان پذیر نیست و مرد تنها می تواند با یکی از دو یا چند خواهر ازدواج کند. تفاوتی هم ندارد که این ازدواج از نوع ازدواج دائم باشد یا ازدواج موقت یا همان صیغه.
• ازدواج با زن شوهردار یا زن در عده: بر اساس شرع و قانون، زن بر خلاف مرد در یک زمان واحد تنها یک شوهر می تواند داشته باشد و در نتیجه زنانی که دارای شوهر هستند یا در عده طلاق یا وفات شوهر متوفی خود هستند نمی توانند با مرد دیگری ازدواج کنند. منظور از عده مدت زمانی است که زن در برخی طلاق ها یا زمانی که شوهر یک زن فوت کرده است، باید صبر کند و با هیچ مرد دیگری ازدواج نکند. زنی که در عده به سر می برد هنوز در حکم زوجه شوهر سابق خود محسوب می شود و بنابراین مانند زن شوهردار نمی تواند در این مدت ازدواج مجدد کند.

اگر مردی با علم به اینکه زنی دارای شوهر است یا در عده به سر می برد با او ازدواج کند نه تنها آن ازدواج باطل است بلکه زن برای همیشه بر او حرام می شود و نمی تواند دیگر با او ازدواج کند.

• ازدواج با غیر مسلمان: مغایرت در دین زوجین یکی از موارد ممنوعیت ازدواج با برخی اشخاص در نظر گرفته می شود که حکم آن با توجه به زن بودن یا مرد بودن فرد غیر مسلمان و همچنین دائمی بودن یا موقت بودن ازدواج متفاوت خواهد بود. بر اساس قواعد کلی، ازدواج زن مسلمان با مرد غیر مسلمان تحت هر شرایطی یعنی چه ازدواج دائم باشد و چه ازدواج موقت ممنوع است. اما اگر مرد مسلمان با زن غیر مسلمان اهل کتاب یعنی زنی که پیرو یکی از ادیانی است که کتاب آسمانی دارند (مانند مسیحیت و یهودیت) ازدواج کند، اگر این ازدواج به صورت ازدواج موقت باشد صحیح تلقی می شود و ممنوعیتی ندارد.

نکته مهم در این خصوص این است که علی رغم اختلاف در دین که یکی از موارد ممنوعیت ازدواج است، اختلاف در مذهب اسلامی ممنوعیتی ندارد. برای مثال ممکن است مرد شیعه و زن سنی باشد که در این صورت ازدواج صحیح است اما قواعد ازدواج و طلاق و … طبق قواعد فقهی مذهب شوهر خواهد بود.

بیشتر بخوانید: طلاق به دلیل نازایی مرد امکان پذیر است؟

• ازدواج مرد با بیش از چهار زن: بر اساس قانون، مرد می تواند با چهار زن به صورت همزمان ازدواج دائم کند. اما ازدواج با بیش از چهار زن در قالب ازدواج دائم برای مرد ممنوع است. البته اقدام به ازدواج مجدد برای مرد نیاز به تشریفاتی مانند کسب اجازه از همسر اول دارد که وکیل متخصص خانواده با تمامی آن ها آشنایی دارد و باید در این زمینه با او مشورت کنید.

آیا ازدواج زن ایرانی با تبعه خارجی ممنوع است؟

یکی از موارد ممنوعیت ازدواج با برخی اشخاص که تنها برای زنان وجود دارد، ازدواج زن ایرانی با تبعه خارجی است که متاسفانه برخی محدودیت ها را برای زنان ایجاد می کند. در این خصوص باید گفت که طبق قانون مدنی ایران، ازدواج زن ایرانی با تبعه خارجی منوط به اجازه دولت است. بنابراین این ازدواج به طور کلی ممنوع نیست اما دارای محدودیت است و فقط زمانی می تواند زخ دهد که دولت موافقت خود را با آن اعلام کند.

همچنین، ازدواج مرد ایرانی با زن تبعه خارجی هم در یک مورد محدود شده است و آن موردی است که مرد از مامورین دولتی باشد. در این صورت، دولت می تواند این ازدواج را منوط به اجاره مخصوص خود کند.

ازدواج ممنوع چه حکمی دارد؟

در قسمت های بالا موارد ممنوعیت ازدواج و مهمترین نکات حقوقی درباره اینکه ازدواج با چه کسانی ممنوع است را برای شما عزیزان شرح دادیم. حال اگر ازدواجی بدون رعایت این نکات انجام شود و در واقع شخص با افرادی ازدواج کند ازدواج با آن ها ممنوع است، حکم این ازدواج چه خواهد بود؟

در پاسخ باید گفت ازدواج در مواردی که به عنوان ممنوعیت ازدواج از آن ها یاد می شود، باعث بطلان ازدواج می شود و در واقع چنین ازدواجی آثار ازدواج صحیح را نخواهد داشت. زمانی که یک عمل حقوقی مانند ازدواج باطل تلقی می شود به این معنا است که انگار هیچ گونه ازدواجی از ابتدا رخ نداده است و بنابراین هر گونه آثار حقوقی مانند الزام به پرداخت مهریه، الزام به تمکین زن از مرد و …تحقق پیدا نمی کند.

مشاوره حقوقی درمورد ممنوعیت ازدواج با برخی اشخاص

ازدواج، طلاق و کلیه امور مربوط به خانواده از مهمترین امور حقوقی در هر کشور هستند که به دلیل قواعد و مقررات خاصی که به خود اختصاص داده اند، از جمله ممنوعیت ازدواج با برخی اشخاص حتما لازم است پیش از اقدام در خصوص آن ها با یک وکیل یا مشاور حقوقی متخصص در حقوق خانواده درمورد آن ها مشورت نمایید. مشاوره حقوقی به شما کمک می کند تا تصمیمات خود را با قانون تطبیق داده و در نتیجه از هزینه هایی که ممکن است در اثر نقض قانون متوجه شما بشود خودداری کنید.

در گروه وکلای خانواده امکان ارائه مشاوره حقوقی بر اساس نیاز و شرایط مراجعان و با معقول ترین هزینه ممکن فراهم شده است. شما می توانید انواع خدمات حقوقی از جمله مشاوره حضوری، مشاوره تلفنی و آنلاین، مشاوره حقوقی رایگان و … را در اسرع وقت از بهترین وکلا و مشاوران حقوقی خانواده در این گروه دریافت کنید. برای دریافت اطلاعات بیشتر می توانید با شماره تماس های درج شده در سایت تماس بگیرید.